در دنیای فرش های دستباف و سنتی ایران ، نام «گبه» همواره با سادگی ، اصالت و هنر ناب گره خورده است . اگر تا امروز اسم گبه به گوشتان خورده ولی هنوز نمی دانید دقیقاً چیست یا تفاوتش با فرش سنتی یا گلیم فرش در چیست ، این مقاله به زبان ساده و با مثال های کاربردی ، همه چیز را درباره ی گبه برایتان روشن می کند . در ادامه با ما همراه باشید تا ضمن شناخت گبه ، با ریشه های آن در زندگی عشایر ، طرح ها ، رنگ ها و نحوه ی استفاده از این نوع فرش بیشتر آشنا شوید .
گبه چیست و چه تفاوتی با سایر فرش ها دارد ؟
گبه یکی از قدیمی ترین گونه های فرش سنتی ایرانی است که بیشتر توسط عشایر مناطق فارس ، بختیاری و لرستان بافته می شود . وجه تمایز اصلی گبه با سایر فرش ها در نوع بافت ضخیم ، پرز بلندتر و طرح های ساده و مینیمال آن است . این فرش به دلیل پرز بلند و نرمی خاصی که دارد ، انتخابی عالی برای اتاق نشیمن یا حتی اتاق خواب به شمار می رود .
برخلاف فرش خشتی یا فرش های لچک ترنج که از طرح های پیچیده و منظم پیروی می کنند ، گبه از نقوش ذهنی ، حیوانات ، گل و درخت هایی که در ذهن بافنده شکل گرفته اند ، بهره می برد . این ویژگی باعث می شود هر گبه یک اثر هنری منحصربه فرد باشد .
گبه چگونه با فرهنگ عشایری ایران پیوند خورده است ؟
تاریخچه گبه به زندگی عشایری بازمی گردد ؛ جایی که نیاز به فرشی گرم ، قابل حمل و در عین حال هنری ، مادران و دختران عشایر را به سمت بافت آن سوق داده است . بیشتر گبه ها توسط زنان بافته می شوند و هر نقش و رنگ در آن ، بازتابی از زندگی ، طبیعت و باورهای آن هاست . به همین دلیل است که گبه را نوعی فرش عشایری نیز می نامند .
در این فرش ها خبری از نقشه از پیش طراحی شده نیست ؛ همه چیز از دل ذهن و دل بافنده می جوشد . این آزادی در طراحی ، به گبه هویتی مستقل و دوست داشتنی بخشیده است که در کمتر فرش سنتی یا گلیم فرشی دیده می شود .
گبه چه تفاوتی با گلیم و فرش بلوچ دارد ؟
ممکن است تصور کنید گبه نوعی گلیم است ، اما تفاوت های ساختاری و ظاهری آن ها کاملاً محسوس است . گلیم فرش به صورت تخت و بدون پرز بافته می شود ، در حالی که گبه دارای پرزهای بلند و نرمی خاص است .
از سوی دیگر ، فرش بلوچ که آن هم محصول مناطق شرقی ایران است ، گرچه همانند گبه دارای طرح های ذهنی است ، اما معمولاً با نقوش ریزتر و رنگ های تیره تری همراه است . رنگ غالب در گبه ، اغلب فرش قرمز ، نخودی ، سفید و رنگ های گرم طبیعی است که از مواد گیاهی به دست می آیند .
گبه در دکوراسیون داخلی ؛ سنت در دل خانه های مدرن
یکی از جذابیت های گبه ، قابلیت هماهنگی آن با سبک های دکوراسیون مدرن و سنتی است . اگر به دنبال فرشی ساده ، با رنگ های گرم و بدون طرح های شلوغ هستید ، گبه می تواند گزینه ای بی نظیر باشد . استفاده از گبه در کنار مبلمان چوبی یا سبک مینیمال ، حس گرم و طبیعی ویژه ای به فضا می دهد .
علاقه مندان به رنگ های خاص ، می توانند از گبه های با رنگ غالب فرش قرمز یا نخودی استفاده کنند که به راحتی با اکثر دکورها هماهنگ می شوند .
نتیجه گیری
اگر به دنبال فرشی با اصالت ، راحتی و جلوه ای متفاوت هستید ، گبه یکی از بهترین انتخاب هاست . این فرش دستباف و پرمعنا ، نه تنها بخشی از میراث فرش سنتی ایران را زنده نگه داشته ، بلکه با زیبایی ساده اش جایگاه ویژه ای در دکوراسیون های امروزی پیدا کرده است . برای مشاهده نمونه های زیبا از گبه ، می توانید به فروشگاه آنلاین فرش قالی کاشان مراجعه کنید و از تنوع طرح ها و رنگ ها لذت ببرید .