يكي از قسمت هاي مهم فرش كه كمتر به آن توجه مي كنيم، ريشه فرش است. در واقع در فرش ماشيني و دستباف يك قسمتي داريم به نام ريشه كه معمولا نخ هاي سفيد در آن به كار رفته است. جالب است بدانيد كه مراقبت از ريشه فرش ها مي تواند بسيار مهم باشد، چرا كه در صورت عدم توجه به آن، ممكن است به ساختمان اصلي فرش شما هم آسيب وارد شود.
ما در اين مطلب براي اينكه آگاهي شما را در زمينه مراقبت از ريشه فرش بالا ببريم، مطلبي تهيه كرده ايم تا بتوانيد آن را مطالعه فرماييد. جالب است بدانيد كه ريشه در انواع فرش ماشيني و دستباف متفاوت است و از نظر ساختار با هم فرق دارند.
در فرش دستباف، ريشه جزئي از فرش به شمار مي رود اما در فرش ماشيني، ريشه ها بيشتر جنبه تزييني دارند و براي اينكه شبيه فرش هاي دستباف شوند، در قسمت هاي نهايي تكميل فرش به آن چسبانده شده اند. در واقع ريشه در فرش ماشيني كارايي كه در فرش هاي دستباف وجود دارد را ندارد و علنا يك وسيله تزئيني است.
البته اين وسيله تزئيني هم گاهي اوقات براي محافظت از خود فرش هاي ماشيني به كار مي رود. مثلا در بعضي از مواقع ريشه ها مي توانند سپر بلاي كل بافت فرش شوند، اما نه به آن ميزان كه در فرش هاي دستباف ديده مي شود.
پس با ما همراه باشيد تا ادامه اين مطلب را با هم دنبال كنيم.
ريشه فرش ماشيني و دستباف چيست؟
قبل از اينكه به بررسي مراقبت از ريشه فرش و نكات مربوط به آن بپردازيم، بايد بدانيد كه ريشه در فرش چيست و چه كارايي دارد. در واقع ريشه فرش واژه نام آشنايي در صنعت قاليبافي شناخته مي شود، اما خب بعضي ها هم هستند كه در اين زمينه اطلاعاتي ندارند. دقيقا اين قسمت را براي آنها مي نويسيم.
در انواع فرش دستباف، به قسمت هاي انتهايي بالا و پايين فرش كه به صورت نخ هاي سفيد يا كرم رنگ هستند، ريشه گفته مي شود. انواع ريشه ها در فرش عبارتند از: ريشه هاي گره دار، ريشه هاي توري، ساده و زنجيري.
ريشه هاي فرش دستباف هم داراي جنبه ظاهري و زيبايي هستند و هم به خاطر اينكه جزئي از بافت فرش به شمار مي روند، مراقبت از آنها حياتي است. پس ديگر تكرار نكنيم كه اگر فرش دستباف داريد، حتما به ريشه هاي آن دقت داشته باشيد و از آن مراقبت كنيد. ما در ادامه نكاتي را آماده كرده ايم كه براي نگهداري از ريشه فرش خواهد بود.
اما در فرش ماشيني، ريشه تفاوت هايي با فرش دستباف دارد. براي اينكه به فرش هاي ماشيني ريشه را براي زيبايي بيشتر اضافه كنند، بعد از اينكه تمام مراحل طراحي و بافت آن انجام شد، عملياتي هست به نام ريشه زني كه در آن ريشه ها را با دستگاه يا با دست به انتهاي بالا و پايين فرش اضافه مي كنند.
در صنعت فرش بيشتر سعي مي شود كه از دستگاه هاي اتوماتيك ريشه زني استفاده شود چون نسبت به گره هاي دستي هم سرعت بالاتري دارد و هم اينكه داراي دقت بالاتري است. اين امر سبب مي شود كه ما يك ريشه يكنواخت و شبيه به واقعي داشته باشيم. بعد از اينكه ريشه در ابعاد مورد نظر توليد شد، حالا بايد آن را به انتهاي فرش مورد نظر ما اتصال بدهند.
در اين زمينه بايد از متخصصين استفاده شود و با راهكار هايي عمليات اتصال به صورت محكم و با كيفيت صورت بگيرد.
قطعا در دو نوع فرش دستباف و ماشيني بايد از ريشه ها مراقبت كرد، اما چرا ؟
- در فرش هاي دستباف علاوه بر اينكه زيبايي فرش شما هستند، جزئي از بافت تار و پود فرش به شمار مي روند و در صورت عدم مراقبت از آن ممكن است فرش شما با مشكل در بافت و ساختمان مواجه شود. در ضمن ريشه هاي فرش به اين علت كه داراي ظاهري روشن هستند ( رنگ سفيد و كرم ) به همين دليل در صورت آسيب يا تيره شدن، در چشم هستند و در اين زمينه خيلي بايد دقت داشته باشيد چون در ذهن مخاطبان و مهمانان شما اثر منفي خواهد داشت.
- در فرش هاي ماشيني هم ريشه ها بيشتر جنبه تزييني دارند. اما اگر قسمتي از اين ريشه ها آسيب ببينيد به همان دليل مشابهي كه در بالا گفتيم، در ديد هستند و در ديد مخاطبان جالب به نظر نمي رسد كه يك فرشي داشته باشيم كه ريشه هاي آن در قسمتي از بين رفته است و در قسمتي هم كم و زياد شده است.
پس اينها دلايل محكمي براي شما خواهند بود كه حتما راهكاري براي محافظت از ريشه به كار بگيريد. ما اين راهكارها را براي شما نوشته ايم، با ما همراه شويد و بخوانيد.
راهكاري هاي مراقبت از ريشه فرش ماشيني و دستباف
راهكاري هاي مختلفي وجود دارند كه شما مي توانيد از آن براي مراقبت از ريشه فرش ماشيني و دستباف استفاده نماييد. اين راهكار ها را براي شما به صورت يكجا جمع بندي كرده ايم و مي توانيد از اين پيشنهادات استفاده ببريد:
· لفافه دوزي براي محافظت از ريشه فرش
يكي از روش هايي كه براي مراقبت از ريشه فرش به كار گرفته مي شود، لفافه دوزي ريشه است. شما مي توانيد ريشه مورد نظر خود را به متخصص آن بسپاريد و با استفاده از پارچه هاي محكم يا برزنت، دور تا دور ريشه شما را مي بافند و بدين ترتيب محافظي سفت و سخت براي ريشه خواهيد داشت. البته اين روش جلوه ندارد چون ريشه ها را پنهان مي كند.
· استفاده از كاور ريشه فرش
يكي از بهترين روش ها براي مراقبت ريشه، استفاده از كاور فرش است. كاور هايي كه براي ريشه استفاده مي شوند معمولا به صورت شفاف هستند و مي توانند هم جنبه ظاهري آن را حفظ كنند و هم اينكه مي توانند براي شما از ريشه ها مراقبت كنند.
كاور ريشه در انواع پلاستيك و توري ديده مي شود و بهترين نوع آن را مي توان توري ناميد. توري ها به خاطر اينكه شبكه بندي شده هستند، اين ويژگي را دارند كه سبب ورود جريان هوا به درون ريشه ها مي شوند و اينگونه هوا درون ريشه ها هم گردش خواهد داشت و باعث ماندگاري بيشتر آن خواهد شد.
كاور ريشه داراي قيمت مناسبي است و نسبت به نوع قبلي يعني لفافه دوزي براي شما هزينه كمتري بر جاي خواهد گذاشت، چرا كه به غير از جنس برزنت و يا پارچه، بايد دستمزد فردي كه لفافه دوزي مي كند را هم در نظر بگيريد. كاور ها را مي توانيد در فروشگاه هاي مختلف تهيه كنيد و هم اينكه مي توانيد به صورت غير حضوري از فروشگاه هاي مجازي با ارسال اطلاعات مربوط به فرش خود، خريد را انجام دهيد.
توصيه ما هم اين است كه به جاي استفاده از روش هاي ديگر، حتما استفاده از كاور ريشه را در اولويت خود براي استفاده قرار دهيد.
· استفاده از چسب فرش
چسب فرش، در واقع همانطور كه از نامش پيدا است، راهكاري دلچسب نيست و شايد كمي كثيف كاري داشته باشد. اما مي تواند از ريشه هاي شما مراقبت كند. چسب ها خودشان يك خاصيتي كه دارند، مي توانند با چسبيدن به ريشه ها باعث از بين رفتن آنها شوند، چرا كه در خود مواد شيميايي دارند و اين امر سبب مي شود ريشه ها با خرابي مواجه شوند.
لازم به ذكر است كه استفاده از چسب فرش، روش هاي مختلفي دارد كه راحت ترين آن، استفاده از چسب هاي نواري است كه بعضا به فكر برخي از خانم هاي خانه دار مي رسد. ولي اگر اين متن را ميخوانيد، از شما خواهش مي كنيم كه در نظر بگيريد در صورت استفاده از چسب ها ريشه فرشتان اگر چه از ديگر بلايا در امان بماند، اما از جنبه هاي ديگري كه گفتيم به بافت ريشه آسيب رسان هستند و به علاوه اينكه اجازه گردش هوا را در بين ريشه ها مي گيرند.
چند نكته براي اينكه ريشه فرش هايتان نو بمانند و كمتر خراب شوند:
به غير از انواع محافظ هايي كه براي ريشه فرش ماشيني و دستباف گفتيم، روش هايي هم موجود هستند كه به شما كمك مي كنند ريشه هايي تميز تر و سالم تر داشته باشيد.
- هنگام جارو زدن، بايد مراقب ريشه فرش ها باشيد. اگر از جاروبرقي هايي با سره هاي برس دار براي تميز كردن اين قسمت استفاده كنيد، خيلي به شما در سالم ماندن ريشه هاي فرش كمك مي كند. در غير اينصورت مكش مستقيم، سبب آسيب به ريشه مي شود.
- براي شستشوي قسمت ريشه از مواد اسيدي استفاده نكنيد. برخي ها هستند كه از شوينده هاي قوي و سفيد كننده براي اين قسمت استفاده مي كنند، اما راهكار ما استفاده از فرچه و شامپو فرش است كه همان كار را براي شما انجام مي دهد اما به بافت فرش و ريشه آن آسيب وارد نمي كند.
- در هنگامي كه خودتان ريشه فرش را تميز مي كنيد، با خشونت با ريشه ها برخورد نكنيد. بهترين كار كه سبب تميز شدن تمام قسمت ها و از بين رفت چرك ها در ريشه مي شود، اين است كه از فرچه هاي آغشته به مواد شوينده مخصوص فرش ماشيني و دستباف استفاده نماييد.